Reportagefotografie R. v. Duijnhoven
Fotografie in haar mooiste vorm
Een standaard zoomlens, zoals in een kit bij de camera geleverd wordt, is voldoende voor tachtig procent van de opnamen. Je kunt dan later altijd nog investeren in een echte groothoeklens, een macrolens of een langere telelens.
Een extra accuhandgreep maakt de camera groter en zwaarder maar heeft als voordeel dat je nu met twee accu’s werkt.
Het is sowieso slim om altijd een reserveaccu mee te nemen. Wanneer op een koude dag de camera de gehele dag in de fototas zit of in de boot ligt en je maakt er regelmatig foto’s mee, dan heeft een enkele accu tegen het eind van de dag nauwelijks nog spanning over. Toch jammer wanneer je juist dan een mooi zonsondergang hebt. Werk je met twee accu’s, dan heb je ook aan het einde van de dag nog voldoende spanning over om een onderwerp tegen een ondergaande zon te fotograferen. Zo’n handgreep heeft ook vaak een extra ontspanknop zodat je gemakkelijker staande foto’s kunt maken.
Voor de fotograaf die de beste kwaliteit foto’s wil en zo nodig alles zelf in wil stellen, gaat er niets boven een digitale spiegelreflex.
Bij deze camera’s kun je de camera zelf een combinatie van diafragma en sluitertijd laten kiezen in de volautomatische programma’s, je kiest zelf voor een diafragma (A of Av) of sluitertijd (T of Tv) en laat de camera hierbij een sluitertijd of diafragma bij kiezen in de halfautomatische programma’s, of je stelt echt alles zelf met de hand in (M). Merken als Olympus, Pentax, Nikon, Sony en Canon bouwen tegenwoordig zeer compacte spiegelreflexen die weinig ruimte innemen in de vistas. Bij deze camera’s is een enorm assortiment lenzen, flitsers en andere accessoires beschikbaar zodat je je cameraset helemaal op je eigen wensen af kunt stemmen.
De laatste jaren verschijnen er ook steeds meer compacte systeemcamera’s op de markt, in feite compactcamera’s zonder zoekersysteem maar wel met een verwisselbaar objectief.
Voorbeelden hiervan zijn de Canon EOS M, Samsung NX210 en NX1000, Fujifilm X-E1, Nikon 1 J2, Panasonic DMC-GF5 en de Olympus modellen E-PL3, E-PL5 en E-PM2. Voor deze camera’s zijn allerlei lenzen beschikbaar, lenzen met een vast brandpunt, maar ook zoomlenzen. Het grote voordeel is het feit dat alles klein en licht is, doordat de lenzen verwisselbaar zijn heb je wel meer kans op stof op de sensor en ook is de sensor zelf een stuk kleiner dan bij de spiegelreflexcamera’s.
De zogenaamde bridgecamera vormt de overgang tussen de compactcamera en de spiegelreflex. De camera heeft een niet-verwisselbare lens met doorgaans een groot zoombereik en een elektronische zoeker. Dit laatste wil zeggen dat je een elektronisch beeld ziet in de zoeker dat snel, maar steeds opnieuw opgebouwd wordt.
Deze camera’s zijn nauwelijks kleiner dan de moderne spiegelreflexcamera’s die tegenwoordig ook al zeer klein gebouwd worden. Het grote zoombereik is het grote pluspunt van deze camera’s, je hoeft niet van lens te verwisselen om zowel een overzichtsfoto te maken en gelijk daarna een roofvogel op een weidepaal dichterbij te halen. Vele bridgecamera’s bieden ook het voordeel dat er een extra flitser op geplaatst kan worden. Last van stof op de sensor heb je bij deze bridgecamera’s niet, omdat de lens niet van de camera genomen kan worden. Een stofje dat ongemerkt namelijk op de sensor van een reflexcamera beland is, komt op elke foto terug! Regelmatig de foto’s controleren op stof dus.
Wanneer je overweegt een compactcamera te kopen, neem er dan een die niet al te klein en licht is. Een zeer lichte en kleine camera is moeilijker stil te houden bij iets langere sluitertijden en vaak heb je ook nauwelijks ruimte voor je vingers.
Het gebeurt al gauw dat je je vingers voor de flitser voor of de lens houdt… Het grote voordeel van digitale camera’s is dat je een gemaakte foto direct terug kunt zien op het LCD-scherm en dus kunt beoordelen of de belichting goed was, of je geen vinger voor de lens hield en of alles er goed op staat.
De foto’s die je maakt worden in de camera weggeschreven op een kaart. Compact Flash (CF) en SD-kaarten worden het meest gebruikt, maar sommige camerafabrikanten hebben eigen kaarten van een afwijkend type die minder algemeen verkrijgbaar zijn.
Koop direct een kaartlezer bij je camera, zodat je je foto’s meteen over kunt schrijven naar een laptop, tablet of computer. Bij de camera wordt meestal ook een kabel geleverd waarmee je de camera rechtstreeks kunt verbinden met een computer om op die manier de foto’s over te schijven, maar zo’n kabel raak je nog wel eens kwijt en je moet er vaak extra software voor installeren op je computer. Na het overschrijven van de foto’s naar de computer (wel even controleren of ze allemaal volledig gekopieerd zijn) kan de kaart leeggemaakt worden en kan deze weer terug in de camera. De moderne kaarten hebben de mogelijkheid om, afhankelijk van het type, 1 tot 32 gigabyte aan foto’s op te slaan, genoeg voor vele tientallen tot honderden foto’s in de hoogste kwaliteit.
De flitser die in de meeste compactcamera’s ingebouwd is, heeft maar een beperkt bereik. Op afstanden (buiten) groter dan een meter of drie is het effect nauwelijks meer te zien.
Fotografeer je veel onder minder goede lichtomstandigheden, dan is de aanschaf van een camera die de mogelijkheid biedt om er een losse flitser op te zetten het overwegen waard. Staat de zon te branden aan een blauwe hemel dan ontstaan er harde schaduwen, het gezicht onder een pet zou op een foto tot een groot zwart vlak worden. Je kunt dan een losse flitser gebruiken om die schaduwen op te lichten, zodat de betreffende vriend of vriendin weer herkenbaar op de foto staat. Je kunt de klep van de pet ook iets omhoog zetten; vaak scheelt dat ook weer het nodige.
Licht dat door een lens gaat wordt gebroken en komt bij elkaar in een brandpunt op enige afstand achter de lens. De afstand van de lens tot dit brandpunt wordt brandpunt(s)afstand genoemd.
Kijken we door een lens met een brandpuntsafstand van 50 mm, zoals die op een kleinbeeldcamera gebruikt wordt, dan zien we dat het beeld goeddeels overeenkomt met het beeld dat we met onze eigen ogen zien. Nemen we een 100 mm lens (een korte telelens, mooi voor portretten) dan komt het beeld hiervan overeen met een 2x versterkende (toneel)kijker. Het beeld dat we verkrijgen met een 400 mm telelens komt overeen met datgene wat we zien wanneer we kijken door een 8x versterkende verrekijker.
Een 28 of 35 mm groothoeklens geeft juist méér weer dan we met onze eigen ogen zien, het hoofdonderwerp wordt kleiner, er komt meer van de omgeving op de foto te staan. Wanneer je veel vanuit een boot of kajak fotografeert, dan is een groothoeklens met een brandpunt dat overeenkomt met 24 of 28 mm bij kleinbeeld belangrijk, zeker wanneer je ook nog wat van de omgeving op de foto wilt krijgen en je je vriend of vriendin graag helemaal op de foto wilt zetten.
Een LCD-scherm is tegenwoordig standaard op de meeste camera’s, een optische zoeker ontbreekt zelfs vaak. Op het LCD-scherm wordt de foto weergegeven net nadat we die gemaakt hebben, maar je kunt er ook allerlei instellingen op weer laten geven, zoals wel of geen gebruik van flitslicht, de ISO-waarde, de sluitertijd, etc.
Bij de moderne zoeker- en systeemcamera’s kun je het LCD-scherm ook gebruiken om te bepalen wat er op de foto komt, in plaats van door een zoeker te kijken. Maak je echter foto’s onder felle lichtomstandigheden, dan is het LCD-scherm nog wel eens moeilijk af te lezen; een camera met LCD-scherm én optische zoeker verdient dus de voorkeur. Ook bij de modernste digitale spiegelreflexcamera’s kun je je LCD-scherm hiervoor gebruiken (deze instelling wordt Live View genoemd), maar dit wordt bij dit type camera’s alleen in uitzonderlijke gevallen gebruikt, bijvoorbeeld wanneer je de camera zodanig opgesteld hebt staan, dat je niet meer door de zoeker kunt kijken (wanneer de camera op de grond ligt, bijvoorbeeld).
Foto: Een gemaakte foto kun je nu direct controleren op je LCD-scherm.